Rezultati dugogodišnjeg istraživanja ukazuju na to da brojanje kalorija nije najefikasnija strategija za kontrolu telesne težine.
Promene u izboru hrane bogate proteinima ili ugljenim hidratima mogu imati veliki dugoročni uticaj na telesnu težinu, pokazalo je istraživanje objavljeno u American Journal of Clinical Nutrition.
Džesika Smit sa Univerziteta Taft i njene kolege, analizirali su podatke 120.000 Amerikanaca koji su praćeni tokom perioda od 16 do 24 godina i čiji način ishrane je procenjivan na svake četiri godine.
Otvaranjem Google oglasa na ovoj strani pomažete rad Penzina. Hvala vam unapred!
Analizirali su, svake četvrte godine, vezu između promene načina ishrane i promene telesne težine. Uzeti su u obzir faktori kao što je životna dob i nivo fizičke aktivnosti, te su rezultati tome prilagođeni.
Promene vezane za ugljene hidrate (žitarice, krompir, šećer…)
Povećanje unosa namirnica sa visokim glikemijskim indeksom*, kao što su rafinisane žitarice (npr. belo brašno), skrob (krompir) i šećeri, povezano je sa povećanjem težine.
Promene vezane za unos proteina
Povećanje konzumacije crvenog mesa i mesnih prerađevina (kobasice, šunka…) najviše je vezano za dobijanje na težini.
Povećanje unosa jogurta, plodova mora, piletine bez kožice i koštunjavih plodova najviše je vezano za gubitak težine.
Povećanje unosa drugih mlečnih proizvoda kao što su punomasni sirevi, neobrano i obrano mleko, nije povezano niti sa mršavljenjem niti sa gojenjem.
„Izgleda da količina masnoće u mlečnim proizvodima nije važna kada je u pitanju uticaj na telesnu težinu“, naglašava Džesika Smit. „Naime, kada ljudi konzumiraju uglavnom mlečne proizvode sa niskim procentom masti, oni češće povećavaju unos ugljenih hidrata, što može pospešiti gojenje.“
Sinergična veza između proteina i ugljenih hidrata
Povećanje porcija namirnica koje su povezane sa gojenjem, kao što je crveno meso…
- uz istovremeno povećanje unosa namirnica sa visokim glikemijskim indeksom (unosom većih količina ugljenih hidrata lošeg kvaliteta, kao što je belo brašno) pojačava vezu između ovih namirnica (npr. crvenog mesa) i gojenja.
- sa istovremenim smanjenjem glikemijskog indeksa (na primer, konzumacija crvenog mesa sa povrćem) ublažava dobijanje na težini (dobitak koji je povezan sa crvenim mesom, npr).
Povećanje unosa ribe, koštunjavih plodova i drugih namirnica povezanih sa gubitkom težine…
- uz istovremeno povećanje glikemijskog opterećenja*, smanjuje uticaj na mršavljenje.
- uz istovremeno smanjenje glikemijskog opterećenja, povećava efekat gubljenja težine.
Iako druge namirnice kao što su jaja i sir nisu dovedene u vezu sa promenom prosečne težine…
- povezane su sa gojenjem onda kada su porcije povećane zajedno sa povećanjem glikemijskog opterećenja.
- povezane su sa mršavljenjem onda kada su porcije povećane uz istovremeno smanjenje glikemijskog opterećenja.
Ovo istraživanje se pridružuje drugim, sve brojnijim, koja ukazuju na to da brojanje kalorija nije najefikasnija strategija za kontrolu telesne težine i dugoročnu prevenciju, kaže koautor istraživanja Darijuš Mozafarian.
Rezultati sugerišu da ne bi trebalo da se fokusiramo samo na konzumaciju namirnica bogatih proteinima kao što su riba, koštunjavi plodovi i jogurt, već bi trebalo da obratimo pažnju i na izbegavanje rafinisanih žitarica, skroba i šećera.
Ljudi koji žele da smanje unos crvenog mesa i prerađevina, treba da vode računa da, umesto njih, ne počnu da unose veće količine loših ugljenih hidrata, što se veoma često dešava. U tom slučaju, ništa od gubitka težine…
*glikemijski indeks (GI) – broj koji označava intenzitet lučenja insulina nakon konzumacije neke namirnice (što je veći GI neke namirnice, to smo brže ponovo gladni nakon njene konzumacije)
*glikemijsko opterećenje – broj koji se dobije kada se glikemijski indeks određene namirnice pomnoži sa njenom količinom u gramima