U izvodu iz matične knjige umrlih kraljice Elizabete II stoji da je uzrok smrti – starost. U svakodnevnom govoru ovako nešto zvuči prihvatljivo. Međutim, sa medicinskog stanovišta, šta u XXI veku tačno znači umreti od starosti?
„Umreti od starosti“ je medicinski nepotkrepljen uzrok smrti. Ovako formulisan uzrok smrti ne samo što nameće pitanje kako je neko umro, već može biti težak udarac i za porodicu i ostale bliske ljude koje su ostale bez voljene osobe.
Otvaranjem Google oglasa na ovoj strani pomažete rad Penzina. Hvala vam unapred!
U Engleskoj i Velsu, vodeći uzroci smrti su demencija i Alchajmerova bolest, bolest srca, cerebrovaskularne bolesti (kao što je moždani udar), rak i kovid. U druge značajne uzroke smrti ubrajaju se i hronične bolesti donjih respiratornih organa, grip i upala pluća.
I „starost“ se nalazi među 10 najčešćih uzroka smrti. Zapravo, „starost“ kao uzrok smrti – pored nejasnog pojma „krhkosti“– potpada pod kategoriju kao „simptomi, znaci i loše definisana stanja“. Upravo ova zbirna kategorija se nalazi među deset vodećih uzroka smrti. trenutno je daleko ispod kovida a, kada se posmatra petogodišnji prosek, i ispod gripa i upale pluća.
Starost kao uzrok smrti kroz istoriju
Starost, kao uzrok smrti, ima dugu istoriju. Ona je bila vodeći uzrok smrti u Britaniji u XIX veku, pored nejasne kategorije „pronađen mrtav“.
Sredinom XIX veka, knjige umrlih prešle su iz crkvene u sekularnu službenu evidenciju. U Ujedinjenom Kraljevstvu je to regulisano zakonom iz 1836. godine.
Tada je francuski statističar i demograf Žak Bertijon objavio ključno delo o klasifikaciji uzroka smrti. Kanadski filozof Ijan Haking napisao je da je umiranje od bilo čega drugog osim onoga što je navedeno kao uzrok na zvaničnom spisku „kao na primer, umiranje od starosti – nezakonito“. Moglo bi se reći da je ovo bilo malo preterano. Sigurno da do kraja XIX veka umirati od starosti nigde nije bilo protivzakonito.
Ali navođenje preciznog uzroka smrti bilo je važno jer je to dragoceno sredstvo za praćenje trendova mortaliteta na različitim nivoima stanovništva.
Tako je na kraju „starost“ postala krajnji izbor za opisivanje nepoznatog uzroka smrti. Ili se koristila u slučajevima kada je osoba umrla od brojnih komplikacija, ali nije bilo praktično ili etički da se radi autopsija kako bi se utvrdio tačan uzrok smrti.
Neprihvatljiv uzrok
Drugi razlog zašto se „starost“ kao uzrok smrti retko koristila u XX i XXI veku jeste što ne nudi objašnjenje porodici.
Istraživanja pokazuju da porodice žele informacije o tome kako je njihova voljena osoba umrla. Razlog tome nije samo u tome što to može biti korisno za rešavanje njihovih zdravstvenih problema, već i zato što omogućava da prihvate smrt voljene osobe.
Nepoznati uzrok smrti može pogoršati tugu i traumu, posebno ako je smrt bila iznenadna ili neočekivana. Utvrđivanje načina na koji su umrli deo je načina na koji članovi porodice koji su ostali upravljaju svojom tugom i oplakuju svoje pokojnike.
„Laka smrt“
Možda će se nekome učiniti da je traženje dodatnih informacija o tome od čega je kraljica umrla u 96. godini suvišna i morbidna tema.
Možda možemo prihvatiti i činjenicu da kraljevska porodica zaslužuje pravo na privatnost da ne iznosi intimne detalje kraljičine smrti.
Međutim, konkretan uzrok smrti nekoga ko je živeo privilegovanim životom i ko je umro u dubokoj starosti, na primer, može nam mnogo reći o tome kako da vodimo zdrav život i planiramo „laku“ smrt.
Prevod teksta objavljenog u The Conversation
Fotografija: pasja1000 sa Pixabay