Izmenama Zakona o PIO od 15. septembra 2023, od početka 2024. godine važe neka nova pravila za naslednike porodičnih penzija.
Otvaranjem Google oglasa na ovoj strani pomažete rad Penzina. Hvala vam unapred!
Zakon o izmenama i dopunama Zakona o penzijskom i invalidskom osiguranju (Zakon o PIO) stupio je na snagu 15. septembra 2023. godine. Ovim su izmenjeni i član 109 i član 111 kojima su izmenjena pravila za naslednike porodičnih penzija. Oba ova člana Zakona primenjuju se od 1. januara 2024. godine.
Član 109. Zakona o PIO
Član 109. sada propisuje da, u slučaju smrti penzionera, iznosi penzije i novčane naknade pripadaju do poslednjeg dana u mesecu u kojem je korisnik preminuo.
U skladu sa ovim izmenama, banka je obavezna da iznose penzija koji su isplaćeni nakon tog dana vrati Fondu na njegov zahtev. Banka ne može iz tih iznosa namirivati svoja potraživanja koja eventualno ima prema korisniku prava. Ovo isto važi i kada su u pitanju novčane naknade koje je primao preminuli.
Takođe, ovo se primenjuje i za poverioce kojima su uplaćena sredstva nakon poslednjeg dana u mesecu u kojem je korisnik preminuo, po osnovu realizacije obustave od penzije.
Član 111. Zakona o PIO
Član 111 Zakona o PIO izmenjen je u smislu da se porodična penzija ostvarena po smrti korisnika penzije isplaćuje najranije od prvog dana narednog meseca. To znači da će se u slučaju smrti korisnika pravo na porodičnu penziju utvrditi i isplaćivati najranije od prvog dana narednog meseca po isteku meseca u kome je nastupila smrt korisnika, Uslov za isplatu jeste da korisnik porodične penzije nije u tom periodu u osiguranju.
Primera radi, ako je smrt nastupila 15. marta 2024. godine, pravo na porodičnu penziju pripada najranije od 1. aprila.
„Navedenim izmenama Zakona rešiće se problem naplate više isplaćenih iznosa penzije nakon smrti korisnika prava, a porodice preminulog korisnika neće biti oštećene“, naglasili su iz Fonda PIO za Biznis.rs.
Ko ima pravo na porodičnu penziju?
Zakon o PIO propisuje da pravo na kategoriju „porodična penzija“ ostvaruju članovi porodice umrlog korisnika starosne i invalidske penzije, članovi porodice umrlog koji je navršio najmanje pet godina staža osiguranja ili je ispunio uslove za starosnu ili invalidsku penziju, a nije stigao da je ostvari.
„Pod članovima porodice Zakon podrazumeva bračnog partnera, decu i roditelje. Oni mogu postati korisnici kategorije porodična penzija samo u slučaju da nisu u stanju da samostalno obezbede materijalnu i socijalnu sigurnost, bilo zbog navršenih godina života, školovanja ili potpune nesposobnosti za rad.“
Porodična penzija za udovice i udovce
Udovica stiče pravo na porodičnu penziju ako je do smrti supružnika navršila 53 godine života ili je u roku od jedne godine od dana smrti supružnika postala potpuno nesposobna za rad. Takođe, udovica stiče pravo na porodičnu penziju ako je staratelj jednog deteta ili više dece.
Udovica koja je do smrti supružnika navršila 45 godina života stiče pravo na porodičnu penziju kad navrši 53 godine života. Udovica koja u toku trajanja prava na porodičnu penziju navrši 53 godine života, trajno zadržava to pravo. Udovica kojoj pravo prestane pre navršenih 53 godine života, može posle navršenih 45 ponovo da ostvari pravo kad navrši 53 godine života.
Uslovi za sticanje prava na porodičnu penziju kada su u pitanju udovci, isti su kao i za žene. Razlika je samo u tome što udovac stiče pravo na porodičnu penziju ako je do smrti supruge navršio 58 godina života.
Porodična penzija za decu
Dete stiče pravo na porodičnu penziju i ona mu pripada do navršenih 15 godina života.
Nakon navršene 15 godine dete ima pravo na porodičnu penziju ako pohađa srednju školu. Porodična penzija detetu preminulog pripada do završetka školovanja, ali najduže do navršenih 20 godina života. U slučaju da dete pohađa visokoškolsku ustanovu, porodična penzija detetu pripada do 26 godina života.
„Dete stiče pravo na porodičnu penziju i ona mu pripada dok traje nesposobnost za samostalan život i rad nastala posle uzrasta do koga se deci obezbeđuje pravo na porodičnu penziju, a pre smrti osiguranika, odnosno korisnika prava, pod uslovom da ga je osiguranik izdržavao do svoje smrti. Deca sa invaliditetom stiču pravo na porodičnu penziju i posle prestanka zaposlenja, odnosno obavljanja samostalne delatnosti“, objašnjavaju iz Fonda PIO.
Porodična penzija za roditelja
Pravo na porodičnu penziju ima i roditelj koga je osiguranik, odnosno korisnik prava izdržavao do svoje smrti. Pod „roditelj, Zakon o PIO u ovom slučaju podrazumeva oca, majku, očuha, maćehu i usvojioca. Uslov da roditelj stekne pravo na porodičnu penziju jeste da je navršio 65 (muškarac), odnosno 60 (žena) godina života ili postao potpuno nesposoban za rad.
U Srbiji je, prema poslednjim podacima, evidentirano 324.720 korisnika porodične penzije. Ovaj broj čini 19,7 odsto ukupnog broja penzionera.