Ukoliko država Crna Gora i lokalna vlast ne preduzmu hitne mere za poboljšanje ekonomskih i ekoloških problema, Pljevlja će za pedesetak godina biti grad sa manje od deset hiljada stanovnika.
Ovo pokazuju rezultati analize podataka Monstata o broju rođenih, umrlih, doseljenih i odseljenih stanovnika u poslednjih skoro devet godina.
Otvaranjem Google oglasa na ovoj strani pomažete rad Penzina. Hvala vam unapred!
U opštini sa velikim prirodnim resursima, ogromno zagađenje i propast privrede u poslednjih nekoliko decenija, dovelo je do toga da je skoro svaki četvrti stanovnik Pljevalja penzioner. Ima oko 500 porodica korisnika materijalnog obezbeđenja porodice. To znači da skoro svaki 20. stanovnik Pljevalja živi od socijalne pomoći, piše Goran Malidžan za crnogorski portal Vijesti.me
Svakog dana – stanovnik manje
Prema rezultatima popisa iz 2011. godine, u Pljevljima je živelo 30.786 stanovnika. To je pet hiljada manje nego na popisu 2003, a 16.000 manje nego 1971. kada je u ovoj opštini registrovan najveći broj stanovnika. Od 1971. godine broj stanovnika počeo je da opada, a od 1991. godine (izuzev 1995. i 1997) stepen prirodnog priraštaja u opštini Pljevlja je u konstantnom padu.
Procenjuje se da u gradu trenutno živi oko 27.000 stanovnika. Prema podacima Monstata, Pljevlja su od poslednjeg popisa do danas ostala bez 3.073 stanovnika. Statistički podaci pokazuju da je svakog dana u odnosu na prethodni u Pljevljima živeo jedan stanovnik manje. U poslednjih devet godina u Pljevljima je rođeno 1.694 dece dok je u istom periodu umrlo 3.749 Pljevljaka. Sedamdesetih godina XX veka u Pljevljima se rađalo 1.200 beba godišnje.
S obzirom na to da u Pljevljima živi oko 7.500 stanovnika starijih od 60 godina i da je prosečna starost Pljevljaka 41,8 godina, može se očekivati da će u narednom periodu ovi podaci biti još nepovoljniji.
Broj penzionera u Pljevljima odavno je premašio broj zaposlenih. U najsevernijoj crnogorskoj opštini radi oko 5.970 radnika, skoro dvaput manje nego krajem osamdesetih godina prošlog veka. Samo u poslednjih deset godina, prema podacima Monstata, broj zaposlenih smanjen je za skoro 1.400 radnika, iako za Pljevlja kažu da je industrijski centar Crne Gore i grad sa najbogatijim prirodnim resursima u državi.
Propadanje privrede
Propadanje pljevaljske privrede počelo je osamdesetih godina prošlog veka, zatvaranjem rudnika olova i cinka „Šuplja stijena“. Tada je bez posla ostalo 440 radnika. Devedesetih godina na udaru se našla tekstilna industrija, trgovačka preduzeća, kao i Poljoprivredni kombinat.
Zatvoreno je i nekadašnje Šumarsko preduzeće, „Građevinar“, Vojna fabrika i mnoga druga preduzeća u kojima je radilo hiljade radnika. U teškoj finansijskoj situaciji trenutno su i tri preduzeća čiji je osnivač Opština Pljevlja. Radnicima se duguju zarade za više meseci, a zaposleni u Komunalnim uslugama i Grijanju najavili su štrajk.
Šta kaže vlast…
Igor Golubović, predsednik Pljevlja slaže se da su zagađenje životne sredine i depopulacija najveći problemi Opštine. To su i ključne teme kojima će se baviti lokalna uprava u narednom periodu.
Golubović kaže da je lokalna uprava značajno povećala davanja za prvo, drugo i treće dete i za mlade bračne parove.
Pljevlja, naglasio je prvi čovek grada, osim industrije imaju značajan potencijal za razvoj poljoprivrede i turizma.
Predsednik Opštine optužuje opoziciju da je odgovorna za teško finansijsko stanje u kojem se nalaze tri od šest opštinskih preduzeća. Navodi da je tokom izborne 2014. godine broj zaposlenih u opštinskim preduzećima sa 419 porastao na 492 odnosno 20 odsto.
…A šta opozicija
Vladislav Bojović iz opozicione DNP, međutim, tvrdi da lokalna i državna vlast u Pljevljima ništa ne preduzimaju kako bi rešila nagomilane probleme Pljevalja.
„Na ovom prostoru već duži niz godina niko ne pokušava da nešto gradi ili da otvori nova radna mjesta, uprkos velikim resursima. Mladi ljudi ne vide svoju budućnost u Pljevljima i stoga odlaze i u drugim sredinama stvaraju porodice. Na evidenciji Biroa praktično isti broj nezaposlenih sada i prije 15 i više godina, i pored toga što se u međuvremenu odselilo i sa Biroa odjavilo na hiljade građana“, rekao je Bojović.
Smatra da će Pljevlja doživeti sudbinu rudarskih naselja Gradac i Šula koja nestaju od zatvaranja „Šuplje stene“.
Uništene reke Vežišnica i Ćehotina u delu koji prolazi kroz Pljevlja, ali i enormno zagađenje vazduha, često i po više desetina puta veće od dozvoljenog, kao i neutvrđen broj obolelih od teških respiratornih i drugih bolesti, sigurno nisu preporuka za ostanak u tom gradu. Na ekološke probleme ni država ni Opština do sada nisu imali značajna rešenja.
Smatra da i pored pljačke i pustošenja resursa, Pljevlja i dalje imaju dovoljno potencijala da obnove privredu.
Za rešavanje problema, potrebni
vreme i efikasniji sistem
Novinar Milivoje Irić smatra da nije realno očekivati da će se ekološki problemi Pljevalja brzo i lako rešiti.
“ Nagomilani problemi trebaju vremana i efikasniji sistem. Kada se ima problema sa vladavinom prava kao što je kod nas slučaj, stvari sporo i teško idu. Nedosljedna i neprincipijelna primjena zakona otežava rješavanje ekoloških problema Pljevalja. Dosta različitih poslova treba obaviti i za to treba i vrijeme i novac. Rješavanje ekoloških problema nije nemoguće, ali će ići sporo.“
„Kada je u pitanju demografija, skoro da ne postoji rješenje. Trendovi kretanja stanovništva su takvi da ne daju mnogo nade za poboljšanje. Nepovoljna starosna struktura stanovništva uz stalan odliv mlađih je trend prisutan ne samo kod nas i već i u regionu. Posebno je loša vijest da će sve više odlaziti kvalifikovani i sposobni. Depopulizacija je bliska budućnost i posebno nakon liberalizacije tržišta radne snage u Zapadnoj Evropi za očekivati je veći odliv stanovnika. Veći broj Pljevljaka već živi van Pljevalja nego u Pljevljima. U budućnosti očekujem nastavak ovog trenda“, rekao je Irić.
Kompletan tekst autora Gorana Malidžana „Pljevlja, grad koji umire pred našim očima“ možete pročitati na portalu Vijesti.me
Fotografija: Pljevlja, Goran Malidžan