Odrastanje u stresnom društvenom okruženju ostavlja trajne tragove na hromozome mladih, otkrilo je istraživanje sa afroameričkim dečacima.
Telomeri, repetitivni delovi DNK koji štite krajeve hromozoma od habanja tokom vremena, kraći su kod dece iz siromašnih i nestabilnih domova nego kod dece iz domova koji im pružaju veću zaštitu.
Otvaranjem Google oglasa na ovoj strani pomažete rad Penzina. Hvala vam unapred!
Ispitujući DNK 40, devetogodišnjih dečaka iz većih američkih gradova, istraživači su otkrili su da su telomeri dece koja rastu u surovim uslovima bili za 19% kraći nego kod dece iz „dobrih kuća“. Dužina telomera često se smatra za biomarker hroničnog stresa. Istraživanje objavljeno 6. aprila u Zborniku američke Nacionalne akademije nauka, dovodi bliže shvatanju kako socijalni uslovi u detinjstvu dugoročno utiču na zdravlje.
Telomeri dečaka čije majke imaju visokoškolsko obrazovanje 32% su duži u poređenju sa telomerima dečaka čije majke nisu završile srednju školu. Deca iz stabilnih porodica imaju telomere za 40% duže u odnosu na one kod dece koja su doživela mnoge promene u porodičnoj strukturi, npr. roditelj sa više partnera.
Veza između stresnog okruženja u domu i dužine telomera ublažena je genetskim varijantama u putevima koji procesiraju dva hemijska transmitera u mozgu, serotonina i dopamina. Tim planira da proširi svoje analize na oko 2.500 dece i njihove majke da bi proverili da li su ovi preliminarni rezultati održivi. Međutim, pošto su rezultati stresa vidljivi već u uzrastu od devet godina, već sada sugerišu da praksa rane intervencije može da pomogne da se ublaže efekti životnih nedaća na zdravlje dece.
– Ovo je malo istraživanje koje ispituje veliku teoriju – kaže Elisa Epel, naučnica sa Kalifornijskog univerziteta koja nije učestvovala u ovom istraživanju – To je prvi, ali važan korak u razumevanju kako se socijalne razlike podvlače pod kožu te utiču na zdravlje tokom celog života.